Bij de studiemiddagen ligt de nadruk op recent wetenschappelijk onderzoek. Onderzoekers vertellen over hun lopende projecten, in- en uitgeleid door
co-referenten die vervolgens de discussie met de zaal leiden. Tweejaarlijks wordt tijdens deze middag de Miep Diekmann Thesisprijs uitgereikt aan de auteur(s) van de beste Nederlands- of Engelstalige masterthesis op het gebied van de studie van de kinder- en 
jeugdliteratuur.

De middag is gratis voor vrienden van IBBY en studenten van de master jeugdliteratuur van Tilburg University. Vrienden mogen gratis een introducé meenemen. 

​

De studiemiddag vond plaats op 14 april 2023 in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. In 2024 staat de studiemiddag gepland op vrijdag 19 april. 

Klik op de uitnodiging voor het programma of download de PDF.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​
 

Meer over de lezingen en sprekers: 

Sanne van Heijst
Else: mijn onderzoek naar het leven van Els Pelgrom

Sanne van Heijst (1980) studeerde bedrijfskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Na haar studie werkte ze als educatief medewerker bij Nationaal Monument Kamp Vught. In 2016 verscheen van haar bij uitgeverij Atlas Contact de biografie Philips-meisje, over een jonge Joodse vrouw die haar leven dankte aan haar werk voor Philips in Kamp Vught. Als adviseur bij Cubiss ontwikkelde Sanne diverse leesbevorderingsproducten, waaronder Tijdjagers, over de boeken van de Schrijvers van de Ronde Tafel. In 2019 las ze een interview met Els Pelgrom dat haar nieuwsgierig maakte naar het levensverhaal van een van de favoriete schrijfsters uit haar jeugd. Zo ontstond het idee voor Else (werktitel), de biografie van Els Pelgrom waar ze nu aan werkt.

Suzanne van der Beek
Waar is klimaatverandering?
 

In deze lezing neemt Suzanne van der Beek ons mee in een onderzoek dat zij samen met Sonali Kulkarni (winnares van de Miep Diekmann Thesisprijs 2022) uitvoerde. Zij hebben onderzocht hoe klimaat-verandering wordt gepresenteerd in een corpus van oorspronkelijk Nederlandstalige en naar het Nederlands vertaalde jeugdboeken. Uitgaande van de observatie dat antropogene klimaatverandering zich wereldwijd op verschillende manieren manifesteert, hebben ze gekeken hoe geografische verschillen worden gerepresenteerd en hoe jonge lezers worden aangemoedigd zichzelf en anderen te positioneren in de globale klimaatcrisis. 

Dr. Suzanne van der Beek is Universitair Docent Jeugdliteratuur en Online Cultuur aan het departement Cultuurwetenschappen van Tilburg University. 

Helen Limon 
There's a book for that - using children's picture books to mediate and so connect with life-stories of vulnerable people

Prompted by a transformative experience with young migrants and Marla Frazee’s silent book The Farmer and the Clown at the IBBY camp on Lampedusa, 
Helen Limon began using children's books in her research to make a safe and, in her view, more ethically sound space for illuminating the lived experience of military veterans experiencing PTSD. In collaboration with the Seven Stories Centre for Children's Books in Newcastle, this work was expanded to include other groups including a boxing club for young muslim women. At de Haagse Hogeschool, The Arrival by Shaun Tan was introduced to a groups of students participating in a research project on EU mobile citizens. Students were offered the book as a way of “reading” for information, empathy, and compassion.

Dr. Helen Limon is a lecturer in European Studies at the Haagse Hogeschool. Prior to this, she was a research associate at Newcastle University in the Creative Writing Research Department. Her PhD project looked at portrayals of mothering in contemporary children's fiction and her thesis included a novel for children. She is a member of the European Literacy Network and has been associated with IBBY for a number of years. Most recently, she spoke at the Bologna Children's Book Fair on representations of sexuality in children's books.

​

Deze lezing is in het Engels. 

Alex Schenkels en Mahwish Ashraf
Islamitische kinderboeken als spiegel van het hedendaagse Nederlandse (moslim)gezin

​Alex Schenkels is promovendus aan Tilburg University en docent filosofie en sociologie bij de opleiding pedagogiek aan de Fontys Hogeschool in Eindhoven. Hij doet onderzoek naar intensief ouderschap. Er zijn veel verschillende opvattingen over wat goed opvoeden inhoudt. Een zogeheten ‘intensief’ ouderschapsideaal is dominant. Het stelt ‘goed’ ouderschap voor als: kindgericht, arbeidsintensief, expert-geleid en even geluk brengende als uitdagende taak. Studies naar intensief ouderschap dragen bij aan hoe we hedendaags ouderschap begrijpen, maar legt te veel nadruk op families uit de witte middenklasse. Door middel van online en offline etnografie schetst Alex binnen dit project een beeld van een opkomende middenklasse van moslimouders en hun ervaringen en “onderhandelingen” met dit ideaal. Hij kijkt daarbij nadrukkelijk naar de wisselwerking tussen klasse, etniciteit en religie.

Een deelstudie in dit onderzoek ging over Nederlandse islamitische kinderboeken en de manieren waarop hierin moslimidentiteiten en ouderschap worden verbeeld. Hierover gaat de lezing van Alex op de studiemiddag. Hij houdt deze lezing samen met Mahwish Ashraf, de schrijfster van de boekenreeks over Sara en Hamza, die onderdeel waren van het onderzoek van Alex. Mahwish is naast schrijfster, maatschappelijk werkster en blogger.


 

Eerder nieuws
 

De studiemiddag 2022 vond plaats op vrijdagmiddag 20 mei in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. 

​

Klik op de uitnodiging om deze in het groot te bekijken of download de PDF. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Op het programma stonden de volgende lezingen:

Rosalyn Borst (Tilburg University)
Van donderende woede tot vrolijke inventiviteit:
de aan- en afwezigheid van boosheid in
prentenboeken over kind-ouderconflicten. 

In deze presentatie analyseert Rosalyn Borst, promovendus bij Tilburg University, twee prentenboeken waarin een conflict tussen een kind en zijn ouder(s) centraal staat, op de aan- of afwezigheid van boosheid bij het jonge hoofdpersonage. Ze onderzoekt hoe boosheid of het ontbreken daarvan in Ben is boos (Oram en Kitamura, 1989) en Handje? (Veldkamp en Tulp, 2017) de jonge protagonist en potentieel ook de lezers helpt, of juist niet, om in het conflict controle te krijgen.

Prof. Dr. Helma van Lierop-Debrauwer
Jeugdliteratuur: een gezamenlijke onderneming. 

Helma van Lierop-Debrauwer gaat dit jaar met emeritaat, na een indrukwekkende carrière in het jeugdliterair onderzoek. Van 1998 tot 2013 was ze hoogleraar jeugdliteratuur aan de Universiteit Leiden en vanaf eind 2001 aan Tilburg University. In deze lezing gaat ze in op haar bijna veertig jaar onderzoek in de kinder- en jeugdliteratuur. 

Frauke Pauwels (Universiteit Antwerpen)
Van Ada Dapper, wetenschapper, tot waanzinnige coleopteroloog: meisjes, vrouwen en wetenschap in hedendaagse jeugdliteratuur.
 

Vrouwen zouden nog altijd te weinig vertegenwoordigd zijn in de bètawetenschappen, maar in jeugdboeken daarrond verwerven ze stilaan wel een plek – van meisje tot moeder, van zorgende uitvinder tot waanzinnige geleerde. In deze lezing vertelt Frauke Pauwels meer over het onderzoek waarop zij in 2021 promoveerde aan de Universiteit Antwerpen, waar zij nu is aangesteld als postdoctoraal onderzoeker. Haar proefschrift Niet eens een labjas? De veelstemmige verbeelding van wetenschappers en technologen in hedendaagse jeugdliteratuur vindt u hier. 

​

Toin Duijx
Selma Niewold (1953-2022): kritisch ambassadeur van de jeugdliteratuur. 

Toin Duijx vertelt over het werk van Selma Niewold en haar betekenis voor de jeugdliteratuur. Niewold was jarenlang recensent jeugdliteratuur bij de Volkskrant en redactielid van Literatuur zonder leeftijd. Ook had zij zitting in jury's, zoals de Griffeljury en de jury van de Jenny Smelik-IBBY Prijs en was ze mede-auteur van de Encyclopedie van de jeugdliteratuur en het Lexicon van de jeugdliteratuur. 

​

Online studiemiddag 2021
 

In 2021 vond de IBBY-studiemiddag online plaats via Zoom. Zie hieronder voor het programma en de sprekers. 

​

​
 

Op het programma stonden drie lezingen:
 

• Niels Bakker – Online lezen, anders lezen?
  Niels Bakker is bezig met de afronding van een proefschrift over het lezen van e-boeken. Hij is, als onderzoeksmedewerker bij Stichting Lezen, een van de redacteuren van Leesmonitor, een website met onderzoek naar lezen, leesbevordering en literatuureducatie.
  
  In zijn lezing ging Niels in op de vraag hoe digitaal lezen zich verhoudt tot het lezen van papier. Hoe voltrekt het leesproces zich achter het beeldscherm? Kunnen lezers zich even diep concentreren en onderdompelen in digitale teksten? In deze presentatie kreeg u een ‘stand van zaken’ van empirisch onderzoek naar het lezen van boeken en andere teksten van e-readers, tablets en smartphones.
   

• Marloes Robijn – Bibliotherapie en voorlezen aan vluchtelingenkinderen
  Marloes Robijn werkt bij Stichting Lezen en is secretaris van IBBY. Ze heeft een achtergrond in Scandinavische (jeugd)literatuur en klinische linguïstiek en werkte als vrijwilliger met kinderen in azc’s.
  
  In haar lezing vertelde Marloes over het onderzoek naar voorlezen aan vluchtelingenkinderen, dat ze bij Stichting Lezen uitvoerde. Ze deed een literatuurstudie naar de mogelijke effecten van bibliotherapie en maakte daarnaast een inventarisatie van kennis en ervaringen uit de praktijk. Wat is bibliotherapie en hoe kan de kracht van verhalen worden ingezet om de psychosociale gezondheid te versterken? Welke randvoorwaarden zijn er bij het voorlezen aan vluchtelingenkinderen? 
   

• Loes Reichenfeld - Kijk wijzer naar prentenboeken
  Loes is werkzaam als productontwikkelaar bij de Bibliotheek aan de Vliet, schrijft jeugdboeken-recensies en heeft haar eigen bedrijf, LEES met LOES. Ze deed de bibliotheekopleiding en de lerarenopleiding en studeerde in 2018 cum laude af bij de Master Jeugdliteratuur aan Tilburg University.
  
  Voor haar masterthesis ‘Kijk Wijzer naar prentenboeken’ ontving ze de Miep Diekmann Thesisprijs 2020. In haar lezing nam Loes ons mee in de totstandkoming van haar thesis en de praktische KijkLeesWijzer Prentenboeken die ze heeft ontwikkeld om de interactie tussen beeld en tekst in prentenboeken te analyseren.

​